WAWANGSALAN
Okéy, saméméh ngabahas wawangsalan simkuring rèk ngajelaskeun heula motivasi nulis ieu artikel. Nu jadi motivasi utama pikeun nulis tulisan nu eusina ngeunaan wawangsalan téh ayeuna mah masih kénéh aya patula-patalina kana Group Tatarucingan K3*. Dina éta group aktivitas tatarucingan karasa beuki kuat. Nepi ka aya nu ngamimitian mostingkeun tatarucingan atawa tebak-tebakan dina wangun wawangsalan. Nalika maca wawangsalan gaya Tarucing Garing, aya kabingung anu muncul. Tah éta kabingung téh dipiharep bisa kajawab atawa bisa dilelempeng ku ieu tulisan.
Salian motivasi ti Group tatarucingan k3, mudah-mudahan ieu tulisan gè dibaca ku pembaca internét secara umum. Nambahan pangaweruh ngeunanaan sastra Sunda nu macana.
Jadi, naon nu dimaksud wawangsalan téh?
Wawangsalan téh kaasup kana salah sahiji jenis sisindiran. Salian ti paparikan jeung rarakitan.
Wawangsalan téh asal kecapna tina wangsal, hartina rèk sarua jeung wangsul, anu hartina balik. Ku kituna harti wawangsalan téh nya éta malikan deui (Faturohman, 1983:33)*.
Wawangsalan téh karangan anu diwangun ku sindir jeung eusi. Dina sindirna diwangun deui ku cangkang jeung wangsal. Anu dijieun wangsalna téh tara ditétélakeun (tara dijelaskeun). Eta wangsalna téh kudu ditéang tiba bagian eusi (Tamsyah, 1996:33)*.
Tah jadi dina néangan wangsalna (jawaban tina wawangsalan) téh kudu malikan deui maca cangkang jeung eusina.
Conto:
awi ngora téh jaradi, (cangkang)
temah matak jadi liwung. (eusi)
Wangsalna: iwung
Cara macana kieu:
1.naon tah sesuatu anu sabanga awi-ngora?
2.pituduh sorana nya éta sesuatu nu tungtungna sora 'ung'.
3. sabangsa awi, ngora, tungtungna 'ung'. Jadi iwung.
Conto ka dua:
Maung tutul saba kasur,
Diri teu ngareunah cicing.
Wangsalna: ucing
Tah, ari ceuk simkuring mah cindekna kieu: baris ka hiji ngomongkeun wujud, sedengkeun baris ka dua ngabéjaan (petunjuk) sora.
Ditingali tina wangunna, wawangsalan teh disusun ku dua padalisan (baris). Dina unggal padalisan aya dalapan engang (suku kata).
Tah, sakitu heula nu tiasa kapihatur. Mugia mangpaat.
*Group Tatarucingan K3 a.k.a Tarucing Garing
*Référénsi:
Faturohman, Taufik. 1983. Ulikan Sastra Pangajaran Sastra Sunda Pikeun Murid SMTP. Bandung: Penerbit Djatnika.
Tamsyah, Budi Rahayu, Spk. 1996. Pangajaran Sastra Sunda. Bandung: CV. Pustaka Setia.
***
tulisan di atas pernah diposting di anjigitalesmana.blogspot.com
Webset nu eusina: Tatarucingan bobodoran sunda jeung sajabana,Diajar budaya sunda, hayu urang lestarikeun budaya bobodoran sunda nu hiji ieu. Tarucing sunda jaman ayeuna, bobodoran sunda, carita lucu sunda, Tarucing bodor, video lucu sunda jeung sajabana. Perpanjangan gerakan tatarucingan garing tina group facebook: tatarucingan k3.
Jumat, 28 Februari 2014
TARUCING GARING SAKEUREUT KECAP TI TARUCING GARING KATIGA*
Tarucing Garing salaku grup atawa komunitas mimitina tina hiji grup dina facebook anu didirikeun ku Aép Saépuloh alias Utom Aép. Si Utom pernah negeskeun yén manéhna lain penemu “tatarucingan garing”, posisina ngan saukur pendiri “Group Tatarucingan K3 (Tatarucingan Bobodoran Garing)” hungkul. Tarucing Garing nu titik pamianganana tina grup dina facebook miboga sababaraha ngaran. Éta ngaran-ngaran séjén Tarucing Garing téh di antarana (1) Tarucing Garing Katiga, (2) Tatarucingan K3, (3) ngaran dina facebook: Group Tatarucingan K3 (Tatarucingan Bobodoran Garing, jeung (4) Tarucing Garing. Dina sababaraha ngaran nu dipaké aya istilah “Katiga” atawa disingkat (digaul-gaul) jadi “K3”, maksudna mah katiga dina basa Sunda anu hartina halodo panjang. Kecap katiga anu dipaké dina ngaran ahirna nuduhkeun kana karakteristik tatarucingananana.
Lamun medar naon éta tarucing garing salaku hiji kagiatan moal leupas tina dua kata kunci; “tarucing” jeung “garing”. Kata kunci pertama, tarucing. Urang Sunda mah geus moal bireuk deui kana istilah tarucing. Aya nu nyebut tarucing jeung aya ogé nu nyebut turucing, teu bisa disalahkeun salah sahijina. Dina Kamus Basa Sunda R.A. Danadibrata, kecap tarucing téh ngarahkeun hartina kana kecap turucing. Asal kecap turucing nya éta “turut cing”. Harti kecap tarucing téh runtuyan omongan anu kudu ditéangan hartina. Tarucing kaasup palajaran ngolah basa. Tina kecap turucing muncul kecap tuturucingan (tina tarucing jadi tatarucingan) anu hartina kaulinan ngaluarkeun rupa-rupa tarucing. Kata kunci ka dua, garing. Tah, kecap ieu garing téh maksudna negeskeun yén tatarucingan anu diproduksi ku Group Tatarucingan K3 mah teu lucu alias garing.
Dina praktékna, tatarucingan dilakukeun ku dua urang atawa leuwih; aya nu nanya jeung aya nu ngajawab. Aya perbédaan karakteristik tatarucingan wanda heubeul jeung tatarucingan wanda tarucing garing. Dina tarucing heubeul, jawaban geus matok bener salahna. Conto: (1) “Budak leutik ngambay peujit, naon cing?” jawabanna “jarum”. (2) “Hayam rinti nonggéng ka langit, naon cing?” jawabanna “ganas”. Sedengkeun dina tarucing garing, bener salahna jawaban teu matok, teu merhitungkeun kana kanyataan, malah teu merhitungkeun bener jeung salah, tapi leuwih nekenkeun kana ngolah krétifitas (prosés berpikir kreatif), jeung nu paling utama lain perkara bener jeung salah tapi perkara kagaringanana. Ieu aya sababaraha conto tatarucingan garing nu dimaksud, (1) "Naon bagian tina sapédah anu sok ménta tulung?" jawabanna "ban tukang". (2) Kalénder naon anu hideung kabéh?" jawabanna "kalénder hapé". (3) “Patung naon anu haram jeung dikutuk?” jawabanna “Patung Singapur. Sabab Singa kawin jeung lauk, anakna dikutuk jadi patung nu utah cai teu eureun-eureun”.
Nu ngalantarankeun tarucing garing béda tina bentuk tatarucingan nu kungsi aya dina humor Sunda téh nya éta tarucing garing mah gumelar tina komunikasi kaayeunakeun (kekinian alias kontémporér).
Utom Aép pernah ngaproklamirkeun prinsip Tarucing Garing Katiga, "Kerung heula, tuluy seuri."
Dimimitian tina grup facebook, tarucing garing ngalaman parobahan téma tatarucingan. Ti mimiti anu sifatna “roaming” atawa sabarudakeun, nepi ka heureuy anu bisa ditarima ku penikmat tarucing secara umum. Eusi tina ieu buku tarucing garing mangrupa tatarucingan meunang milihan para pengurus Group Tatarucingan K3. Ngan aya nu rada méngpar, tarucing garing loba anu teu garing. Loba penikmat tarucing anu masih kénéh seuri. Jadi kontradiksi, kuduna teu lucu, garing, tapi ngondang seuri. Tapi moal kabuktian lamun teu maca sorangan. Tapi ulah maca ogé sih, bisi hirup jadi sia-sia.
Di saluareun penjelasan panjang lébar ngeunaan Group Tatarucingan K3 jeung tarucig garing di luhur, aya tujuan anu bisa dianggap mulia keur nanjerna budaya Sunda di lemah cai urang. Tarucing garing dipiharep bisa jadi média pikeun ngamumulé basa Sunda. Jadi hiji alat keur ngawanohkeun, ngajaga, jeung nagmumulé budaya Sunda di unggal kalangan.
Buku tarucing garing moal pati-pati aya tanpa pangrojong ti sababaraha pihak. Ku kituna para pangurus Group Tatarucingan K3 (Tarucing Garing); Andi Gita Lesmana, Fazrin Nashrulloh, Givani, Jajang Winarya (Awin), Mukodas, Sutisna (Utis/Rakesh), jeung Aép Saépuloh (Utom), seja ngahaturkeun nuhun, di anatarana ka Kang Hijar (Wisata Literasi) anu tos kersa masihan lolongkrang pikeun ngaédankeun kréativitas barudak Tarucing Garing, ka anggota Group Tatarucingan K3 anu tos berkarya, ka penikmat tatarucingan anu geus ngaaprésiasi kagaringan Tarucing Garing. Panutup, kahatur sadaya pembaca, mugia buku ieu teu ngarugikeun sadayana. Aamiin.
Pengurus Tarucing Garing
Fébruari 2014
*kata pengantar tina buku tarucing garing
alamat tarucing garing katiga:fb: https://www.facebook.com/groups/tatarucingank3/twitter: @tarucinggaring
***
tulisan di atas pernah diposting di anjigitalesmana.blogspot.com
TARUCING GARING NÉBÉNG ÉKSIS KA GANIATI DI UNPAD DIPATI UKUR
TARUCING GARING NÉBÉNG ÉKSIS KA GANIATI DI UNPAD DIPATI UKUR
Unpad DU, 25 Januari 2014
Berawal dari undangan salah satu panitia bernama Riva* pada Senin (20/1/14) kepada beberapa orang admin Tarucing Garing*; saya (Andi), Falah, Utom, Mang Utis, Mukodas, dan Fazrin untuk datang ke acara Kampung Tatar Padjadjaran #4 (KTP). Kalau ga salah menafsirkan, néng Riva téh ngasih peluang ke Tarucing Garing untuk jadi salah satu pengisi acara tersebut. Tapi singkat cerita kami tolak (karena ga siap).
Sabtu sore saya, Utom, Falah dan fajrin meluncur ke Unpad DU. Datang ke sana disambut Riva. Tanpa konsep dan rencana apapun kami datang ke sana sebagi penonton, dan Riva memberitahu bahwa dia jaga wilayah stand komunitas di bagian kanan panggung. Dan memberitahu salah satu komunitas yang ada di sana adalah Ganiati*. Di sana Ganiati diwakili oléh lima orang pemudi, di anataranya Luzie Ganiati, Leni, dan tiga orang lagi yang saya ga tau namanya. Mereka tampil garing sekali (tapi sepertinya mereka gagal karena masih ada yang menganggapp mereka lucu, haha. Heureuy ketang).
Beberapa lama seberes mereka beraksi, kami ngobrol-ngobrol di pojok parkiran, dan akhirnya pindah ke stand Ganiati dan Mirror Castle. Dan akhirnya kepikiran untuk ngegaring juga di sana. Atas kebaikan tétéh Luzie Ganiati Lestari, saya dan Fajrin bisa nébéng éksis ke Ganiati (yang sebenernya cuma téh Luzie sendiri, yang berempat udah pulang). Beberapa kegiatan yang dilakukan adalah jalan-jalan, duduk-duduk, dan menari. tapi sayang sekali Utom sebagai founder grup tidak ikut tampil.
Terima kasih téh Luzie Ganiati Lestari. Salam hangat duduluran dari komunitas Tarucing Garing untuk Ganiati.
téh Luzie Ganiati Lestari, Terima naon anu kasih?
Jawabanna: terima kasih
*Ganiati: Garing Mania Sampai Mati
*Riva : panitia acara Kampung Tatar Padjadjaran #4 (KTP).
*Tarucing Garing: singkatan dari Tarucing Garing K3 a.k.a Grup Tatarucingan Bodor Garing.
Unpad DU, 25 Januari 2014
Berawal dari undangan salah satu panitia bernama Riva* pada Senin (20/1/14) kepada beberapa orang admin Tarucing Garing*; saya (Andi), Falah, Utom, Mang Utis, Mukodas, dan Fazrin untuk datang ke acara Kampung Tatar Padjadjaran #4 (KTP). Kalau ga salah menafsirkan, néng Riva téh ngasih peluang ke Tarucing Garing untuk jadi salah satu pengisi acara tersebut. Tapi singkat cerita kami tolak (karena ga siap).
Sabtu sore saya, Utom, Falah dan fajrin meluncur ke Unpad DU. Datang ke sana disambut Riva. Tanpa konsep dan rencana apapun kami datang ke sana sebagi penonton, dan Riva memberitahu bahwa dia jaga wilayah stand komunitas di bagian kanan panggung. Dan memberitahu salah satu komunitas yang ada di sana adalah Ganiati*. Di sana Ganiati diwakili oléh lima orang pemudi, di anataranya Luzie Ganiati, Leni, dan tiga orang lagi yang saya ga tau namanya. Mereka tampil garing sekali (tapi sepertinya mereka gagal karena masih ada yang menganggapp mereka lucu, haha. Heureuy ketang).
Beberapa lama seberes mereka beraksi, kami ngobrol-ngobrol di pojok parkiran, dan akhirnya pindah ke stand Ganiati dan Mirror Castle. Dan akhirnya kepikiran untuk ngegaring juga di sana. Atas kebaikan tétéh Luzie Ganiati Lestari, saya dan Fajrin bisa nébéng éksis ke Ganiati (yang sebenernya cuma téh Luzie sendiri, yang berempat udah pulang). Beberapa kegiatan yang dilakukan adalah jalan-jalan, duduk-duduk, dan menari. tapi sayang sekali Utom sebagai founder grup tidak ikut tampil.
Terima kasih téh Luzie Ganiati Lestari. Salam hangat duduluran dari komunitas Tarucing Garing untuk Ganiati.
téh Luzie Ganiati Lestari, Terima naon anu kasih?
Jawabanna: terima kasih
*Ganiati: Garing Mania Sampai Mati
*Riva : panitia acara Kampung Tatar Padjadjaran #4 (KTP).
*Tarucing Garing: singkatan dari Tarucing Garing K3 a.k.a Grup Tatarucingan Bodor Garing.
***
tulisan di atas pernah diposting di anjigitalesmana.blogspot.com
TARUCING GARING KATIGA
tarucing garing katiga a.k.a tatarucingan K3 a.k.a grup tatarucingan bobodoran garing.
tarucing garing adalah sebuah grup di facebook bergerak dalam kreasi tatarucingan.
apa itu tatarucingan? orang Sunda mah sudah tidak akan 'bireuk' lagi dengn kata tatarucingan. Tatarucingan adalah tebak-tebakan, tidak lebih-tidak kurang. tebak-tebakan. dan karena tatarucingan adalah istilah dari Bahasa Sunda, maka bahasa yang dipakai pun didominasi oleh bahasa Sunda.
dalam prakteknya dilakukan oleh dua orang atau lebih. ada yang bertanya dan ada yang menjawab. benar-tidaknya jawaban tidak berdasarkan kenyataan, tapi lebih kepada kreatifitas berfikir.
sebagai contoh: cai naon nu bisa didahar? (ind: cai/air apa yang bisa dimakan?)
jawabannya adalah cai barengkok (cibarengkok). kenapa seperti ini? ya ini karena garing. haha.
penjelasannya cukup panjang, dan tidak lucu. tapi tidak apa-apa, karena fitrah tarucing garing adalah bukan melucu.
cai naon nu bisa didahar? (ind: cai/air apa yang bisa dimakan?)
jawabannya adalah cai barengkok (cibarengkok)
cibarengkok adalah nama daerah di daerah Sukajadi Bandung. dan kebetulan di dekat UPI, ada ayam goreng crispy cabang cibarengkok. ya jadilah jawaban tatarucingannya adalah cibarengkok.
Tarucing garing sedikit berbeda dari bentuk-bentuk tatarucingan yang pernah ada di dalam humor Sunda sebelumnya.
tapi ga apa-apa lah, yang penting 'kerung dulu-tuluy seuri'.
pendiri/penemu tarucing garing adalah laki-laki yang terkenal dengan nama Utom. padahal nama aslina Aep.
pada hari Kamis, tanggal 16 Januari 2014, pukul setengah-24 malam, tarucing garing diakui sebagai Komunitas oleh lebih dari setengah admin dan ditambah dua aktivis tarucing dan satu orang sastrawan Sunda.
alamat tarucing garing katiga:
fb: https://www.facebook.com/groups/tatarucingank3/
twitter: @tarucinggaring
***
tulisan di atas pernah diposting di http://anjigitalesmana.blogspot.com/2014/01/tarucing-garing-katiga-tarucing-garing.html
Langganan:
Postingan
(
Atom
)